Bài viết này thuộc series Bàn về việc viết, mời bạn đọc các phần trước ở những link sau:
Nguồn hình: Joom
“Tất cả những người viết văn đều bị từ chối”
Đó là câu đầu tiên trong phần ghi chú những gì học được trong buổi ra mắt quyển sách thứ 9 – “Nếu tất cả những gì tôi có là ngôn từ” của chị Hiền Trang, một nhà văn đã truyền cho tôi cảm hứng để chuẩn bị hồ sơ học thạc sĩ Viết sáng tạo.
Ban đầu nghe, tôi rất ngạc nhiên khi nhìn thành tựu văn chương khá dày dặn của chị. Nhưng rồi tôi lại thấy mọi thứ đều có ý nghĩa của nó. Có lẽ chị ấy đã từng bị từ chối rất nhiều lần, nhưng rồi vẫn cố gắng, phấn đấu phi thường, như vậy mới có thể ra mắt 9 cuốn sách khi ở độ tuổi còn rất trẻ của một người kiếm cơm bằng ngôn từ.
Điều đó làm tôi suy nghĩ lại và nghe lời biên tập viên hơn nữa vì tôi muốn bài viết của tôi được chấp nhận, ít nhất là bởi ban biên tập.
(Cũng vì tôi đói nữa * thở dài *)
Ít nhất, đói cho sạch, rách cho thơm nước hoa mùi dừa.
“Kill your darlings” – Để người thương của bạn ra đi khi viết
“Kill your darlings” là một thuật ngữ mà người viết nào cũng phải biết, nghe và hiểu. Đó có thể từ góc độ vi mô như chữ này không hay, đổi thành chữ khác, bài này không hay, viết lại đi chị hoặc nhân vật này hết tác dụng rồi, Thanos nó đi chị, hoặc vĩ mô hơn là “Bản thảo này của em sẽ không bao giờ được xuất bản. Em bớt tiêu cực đi.”
Điều khiến tôi vượt qua điều này chính là niềm tin bất biến vào năng lực của mình. Tương tự với việc người ta bảo tư bản bóc lột khi đòi hỏi phải lập kế hoạch content 6 tháng rồi mới cho nhận việc, câu trả lời của tôi chính là: “Tài năng của bạn sẽ không dừng lại ở một bản kế hoạch content 6 tháng.” Hay là một từ ngữ, một đoạn văn, một bài tiểu luận, một bản thảo.
Hãy mãi tin rằng như thế.
“Điểm mạnh của em là em rất nghe lời biên tập viên”
Đó là câu trả lời của tôi cho câu hỏi “Ưu điểm của em là gì?”, kèm theo điều sau: “Em không lấy cái tôi của mình ra làm lá chắn với editor của mình. Sửa thì sửa thôi. Em muốn bài mình được xuất bản.”
Dẫu kết quả cuộc phỏng vấn không như ý (lý do tôi nghĩ rằng họ biết về vấn đề tâm thần của tôi) nhưng tôi vẫn nghĩ rằng đây là một tư duy nên có.
Ai cũng phải hòa cái tôi của mình vào cái ta của cộng đồng. Để đạt được những gì mình muốn, đôi khi, chúng ta phải học cách hòa nhập, nhưng đừng hòa tan, một câu nói nghe nhàm cả tai, nhưng có lý của nó.
Vậy làm sao để giữ được chất riêng của mình?
Ấy là hãy cứ viết, vì việc viết, for the sake of ngôn từ. Nếu bạn đòi viết bao nhiêu phải được trả bấy nhiêu, tôi sẽ nói rằng đó là một tin buồn và bạn không nên theo ngành viết với một tư duy như thế.
Tôi nói vậy vì gần đây, sau 10 năm, tôi cộng tác lại với một tờ báo. Tôi viết 4 bài, được lên 2 bài. Nhưng tôi hiểu vì sao lại như thế. Tôi chẳng than gì, chỉ nhìn lại ngày xưa, lúc tôi học cấp 3, cứ 1,2 tuần tôi lại có bài đăng báo. Vậy mà tôi 16 tuổi lại nản. Giờ đây tỉ lệ được đăng bài là 50:50, tôi 26 tuổi không được nản.
Chị Thùy Minh từng nói rằng hai, ba cuốn sách đầu tiên của một người sẽ là về bản thân họ. Vậy hãy viết, viết cho đã về bản thân, sau đó, bạn sẽ sẵn sàng viết cho cộng đồng.
Xỏ khuyên cho cái tôi của vũ trụ khi viết
Nếu được gặp chị Thùy Minh, có lẽ tôi sẽ hỏi lời khuyên của chị: “Chị sẽ khuyên gì cho một người từng bị nói là cái rốn của vũ trụ?”
Có lẽ chị sẽ bảo “Cut!” và ekip mời tôi về nhà vì câu hỏi sỗ sàng ấy.
Nhưng cái tôi là cái cần thiết để neo mình lại giữa thế giới này.
Bồi đắp cho nó chính là việc mình nhận ra giới hạn của bản thân, sự không hoàn hảo một cách hoàn hảo của mình.
Các bạn đọc bài Dark Nhân Tâm phần 2 cũng thấy rằng tôi chấp nhận khuyết điểm của mình và không gào rú lên với bạn đọc của tôi nữa.
Nhưng cũng có cái tôi đủ lớn nếu bạn Ctrl + F chữ “tôi” trong bài viết này sẽ biết có 39 từ “tôi” trong một article chưa đến 1.000 từ.
Tôi nghĩ sự điềm đạm hơn sẽ tốt cho bản thân, và tôi mong rằng chính mình cũng qua giai đoạn giận dữ, trách móc cuộc đời, sẵn sàng viết những điều ra được giải pháp cho mọi người và bớt than thân trách phận.
Xin chúc mọi người viết/ nhà văn bền chí với ngòi bút của mình.
Gửi biên tập viên yêu dấu: Chị vẫn đang viết, hẹn em mai hoặc mốt trả deadline nhé. Cảm ơn em và mọi người ở Spiderum rất nhiều ^^.
NARCY NGUYỄN.